De conditiebepaling van voetballers (individu en team) is een subjectief gegeven, je moet met tal van parameters rekening houden. Toch is het periodiek testen van voetballers noodzakelijk en dit om verscheidene redenen:
- Benchmarking (binnen het team en t.o.v. andere teams)
- Nulmeting, start periodisering
- blessurepreventie
- prestatieverbetering
Er zijn tal van tests ontwikkelt in de loop der jaren. Het probleem van screening en testing is dat het vaak arbeidsintensief is, en specifieke kennis vereist van diegene die de tests afnemen. Het vergt ook heel wat organisatorisch talent, niet alleen het afleggen van de tests zelf maar ook de gegevensverzameling. Eenmaal de gegevens verzameld, wat gaan we dan precies met de gegevens doen? De screening & testing heeft een hoger doel, het mag geen doel op zich zijn.
Bij DVBSPORTS hebben we een screening & testing protocol ontwikkelt dat kan gebruikt worden in het amateurvoetbal. Dit protocol stelt ons in staat op een gestructureerde manier aan dataverzameling te gaan doen, de tests worden afgelegd tijdens 1 sessie, het protocol houdt rekening met lactaatwaardes die opgestapeld worden tijdens het afleggen van de verscheidene tests. Het is een ‘protocol’, er bestaan andere waardevolle protocols, maar bij DVBSPORTS hebben we geleerd uit de ervaring dat ons specifiek protocol een zeer werkbaar model is om in het amateurvoetballen te hanteren.
Het screening & testing protocol DVBSPORTS bestaat uit 3 grote pijlers
Testing
- Explosiviteitstest (fosfaatsysteem)
- shuttle run test 300 meter (fosfaat- en melkzuursysteem)
- yoyo ISRT test (zuurstof- en melkzuursysteem)
Het belangrijkste principe van de explosiviteits- en uithoudingstests is dat we ze tijdens 1 trainingssessie kunnen uitvoeren, dit heeft als belangrijkste gevolg dat we kunnen inspelen op de lactaatwaardes die opgestapeld worden gedurende de testing. Veel clubs hanteren de yoyo ISRT shuttle run test als referentiekader en als maatstaf voor het bepalen van conditie. Vanuit deze yoyo ISRT test wordt ook vaak de VO2max berekend. Echter, door de yoyo test los te rukken uit een voetbalomgeving zullen voetballers die een goede basisconditie hebben, deze test lange tijd aeroob kunnen afwerken. Hierdoor gaan ze een te hoge theoretische VO2 max achter hun naam krijgen. Spelers kunnen zich immers gaan ‘specialiseren’ in een bepaald type test, en dit moeten we ten alle tijden vermijden door zo gevarieerd mogelijk te testen, en trachten de wedstrijdomstandigheden te simuleren. Waarden zoals de VO2 max zijn zeker hulpmiddelen, maar we zijn vooral op zoek naar de VCT (voetbal conditionele toestand), en zien deze graag uitgedrukt in een getal zodanig we aan benchmarking kunnen gaan doen. Hoe verhoud een speler zich binnen het team, en hoe verhoud zich ons eigen team t.o.v. de tegenstander?
Tussen deze tests worden een aantal screenings uitgevoerd, deze screenings worden dan een onderdeel van de recuperatietijd tussen de verscheidene tests. We kunnen dus de rust die ingecalculeerd is in dit testprotocol actief gaan gebruiken om verdere screenings uit te voeren. De info die uit deze screenings naar voren treedt zal DVBSPORTS doorgeven aan de medische staf.
Screening
De screenings zijn een onderdeel van het functioneel movement screening protocol (FMS)
- diepe squat
- horde step
- lunge in 1 lijn
- schoudermobiliteit
- actief gestrekt 1 been heffen
- rompstabiliteit (push up)
- rotatiestabiliteit
Diepe squat: symmetrische mobiliteit in de enkel (dorsaal flexie), knie (flexie) en heupgewricht (flexie). Door de oefening uit te voeren met gestrekte armen boven het hoofd, kunnen we ook de mobiliteit in de schouders screenen.
Horde step: Combinatie van dynamische stabiliteit standbeen en mobiliteit in het vrije been.
Lunge in één lijn: flexibiliteit van de bovenbeenspier en stabiliteit in de knie en enkel-dorsaalflexie getest. Bij de uitvoering wordt de rug recht en verticaal gehouden en dient rotatie voorkomen te worden.
Schouder mobiliteit: maximale bewegingsuitslag van de schouder.
Been gestrekt heffen: lenigheid van de hamstrings en de kuitspieren.
Push-up: rompstabiliteit.
Rotatie stabiliteit: richtingsveranderingen in het onderlichaam.
Het protocol FMS gaat uit van per onderdeel 1, 2 of 3 punten toe te kennen. De totale beweeglijkheid van een speler zal dus kunnen uitgedrukt worden in een getal, tevens zal deze info van zeer grote waarde zijn voor de trainer en de medische staf.
Andere screenings
Ons uiteindelijke doel van deze screening & testing
- Benchmarking: Wie zijn de conditionele betere spelers in ons team, wie zijn de ‘mindere’ lopers? En vooral, hoe kunnen we deze individuele spelers nu laten trainen als een team? Wie krijgt extra sprintjes opgelegd? Wie mag voorlopig nog geen explosieve trainingen afwerken? Waar staat ons team tov de tegenstander, kunnen we het conditioneel aan om zeer dominant voetbal te spelen?
- Nulmeting, start periodisering. We weten nu waar ons team gemiddeld staan. Op basis van deze gegevens kunnen we nu de periodisering gaan uitwerken.
- Blessurepreventie: als we een gerichtere periodisering kunnen uitschrijven, zal dit ook betekenen dat we spelers minder gaan overbelasten. Spelers zullen gemeten over een heel voetbalseizoen minder aan de kant staan omwille van blessures.
- Prestatieverbetering: uiteindelijk is ons ultieme doel, het team beter te laten voetballen en dit te laten vertalen door meer punten te vergaren tijdens de reguliere competitie.